Olejek eteryczny z liści curry (Murraya koenigii) | olejek curry

Murraya koenigii (L.) Spreng., znana powszechnie jako „drzewko curry” lub „liście curry”, to wiecznie zielony krzew lub małe drzewo należące do rodziny Rutaceae, pochodzące z Indii i Sri Lanki. Roślina osiąga zazwyczaj wysokość od 2 do 6 metrów i posiada pierzaste liście o intensywnym, charakterystycznym aromacie, który uwalnia się przy rozgnieceniu. Liście są naprzemianległe, błyszczące, ciemnozielone, o długości do 30 cm i zawierają od 11 do 21 listków. Kwiaty są drobne, białe, pachnące, zebrane w wiechy. Owoce to małe, czarne jagody o jednej pestce, technicznie jadalne, choć rzadko spożywane. W medycynie ajurwedyjskiej liście curry są cenione za właściwości trawienne, przeciwcukrzycowe i przeciwzapalne. Uprawa wymaga ciepłego klimatu tropikalnego lub subtropikalnego, a roślina preferuje żyzne, dobrze przepuszczalne gleby.

Olejek eteryczny z liści Murraya koenigii uzyskiwany jest metodą destylacji parą wodną ze świeżych liści. Charakteryzuje się intensywnym, przyprawowym zapachem, w którym dominują nuty zielono-kumarynowe, ziołowe, nieco dymne, czasem lekko cytrusowe lub pikantne. Jest ceniony za silne właściwości antybakteryjne, antyoksydacyjne i pielęgnacyjne. Olejek ten jest unikalny ze względu na zawartość rzadkich związków, takich jak karbazole i oksazolany, które odpowiadają za jego specyficzne właściwości terapeutyczne i kosmetyczne.

Typowy skład chemiczny

• β-kariofilen (do 30%)

• β-elemen (10–20%)

• α-pinen

• limonen

• myrcen

• germakren D

• β-selin

• oksazolany (rzadkie heterocykliczne związki azotowe)

• karbazole (mahanina, koenigina A – w śladowych ilościach

Właściwości kosmetyczne i dermatologiczne

• Skóra twarzy i ciała: działa antybakteryjnie, przeciwzapalnie, ściągająco; łagodzi trądzik, podrażnienia, egzemy.

• Skóra głowy i włosy: stymuluje wzrost włosów, ogranicza wypadanie, eliminuje łupież (działanie przeciwgrzybicze i regulujące sebum).

• Dłonie i stopy: regeneruje pękającą skórę, działa antybakteryjnie na potliwość i grzybicę stóp.

• Paznokcie: wzmacnia płytkę, zapobiega grzybicy.

• Jama ustna: działa odkażająco, odświeżająco, przeciwdziała stanom zapalnym dziąseł i aftom (w formie rozcieńczonej w oleju nośnikowym lub alkoholu).

Właściwości farmakologiczne

• Antybakteryjne: szczególnie skuteczny przeciwko Staphylococcus aureus, E. coli, Bacillus subtilis.

• Przeciwgrzybicze: hamuje wzrost Candida albicans i Aspergillus niger.

• Przeciwutleniające: chroni komórki przed stresem oksydacyjnym – wysokie ORAC.

• Przeciwzapalne i przeciwbólowe: przez hamowanie mediatorów zapalnych (np. COX-2).

• Neuroprotekcyjne: badania in vitro wykazują ochronę komórek nerwowych przez ekstrakty i frakcje olejku.

• Potencjalnie przeciwnowotworowe: zawartość karbazoli (np. mahanina) wiązana jest z apoptozą komórek nowotworowych in vitro.

Właściwości aromaterapeutyczne

• Działa pobudzająco, wzmacnia koncentrację.

• Redukuje napięcie psychiczne i stres oksydacyjny mózgu.

• Wspiera funkcje trawienne – poprzez aromatyczne pobudzenie nerwu błędnego.

• Użyteczny w mieszankach „medytacyjnych” i „do pracy umysłowej”.

• Może łagodzić objawy infekcji górnych dróg oddechowych (działanie antyseptyczne, mukolityczne).

Dla kogo?

• Osoby z problemami skórnymi (trądzik, łupież, podrażnienia)

• Osoby z obniżoną odpornością

• Osoby narażone na stres, przemęczenie psychiczne

• Naturalne produkty dla mężczyzn (intensywny zapach)

• Wegańskie formuły ajurwedyjskie

Do czego można użyć?

• Kremy przeciwtrądzikowe

• Serum na porost włosów

• Szampony i odżywki oczyszczające

• Balsamy na zmęczone nogi

• Olejki do masażu stymulujące krążenie

• Odświeżacze powietrza i spraye na bakterie

• Pasty do zębów naturalne

• Mieszanki zapachowe do mydeł i świec

Zastosowanie

Kosmetyki:

• Kremy, serum: 0,1–0,5%

• Szampony, odżywki: 0,3–1%

• Olejki do masażu: 0,5–2%

• Maści i balsamy: 0,5–1,5%

Aromaterapia:

• Dyfuzory: 2–4 krople / 100 ml wody

• Inhalacje: 1–2 krople / miska parującej wody

• Olejki roll-on: do 1% w oleju bazowym

Mydła:

• Do 1,5% (stabilny w ługu)

Świece:

• Do 2% (testować z woskiem – mocny zapach)

Inne zastosowania

• Środek odstraszający owady (moskity)

• Składnik naturalnych preparatów do czyszczenia

• Mieszanki ajurwedyjskie do kadzideł i puja

Profil zapachowy

• Nuty: zielone, ziołowe, pikantne, nieco korzenne, lekko cytrusowe

• Charakter: intensywny, surowy, głęboki, przyprawowy

• Nuty głowy i serca

Kompatybilność

• Zapachowa: dobrze komponuje się z:

  • drzewo sandałowe, wetiwer, paczula

  • eukaliptus, kolendra, kurkuma, czarny pieprz

  • cytryna, limetka, petitgrain

• Kosmetyczna: dobrze znosi zasadowe pH (mydła), stabilny w emulsjach, dyspersjach

• Chemiczna: nie reaguje z emulgatorami, alkoholem, nie destabilizuje fazy olejowej

Z czym łączyć

Łączyć z: olejami neem, tamanu, sezamowym, olejkami z drzewa herbacianego, kolendry
Nie łączyć z: delikatnymi nutami kwiatowymi (np. róża damasceńska), które mogą zostać zdominowane

Trwałość chemiczna

• Stabilny przy przechowywaniu w chłodzie (<20°C) i ciemności

• Dobrze znosi temperaturę do 60°C

• Okres trwałości: min. 2 lata

Toksykologia i bezpieczeństwo

• Nie stosować nierozcieńczonego bezpośrednio na skórę

• Brak potwierdzonej fototoksyczności

• Potencjalnie drażniący dla skóry w stężeniu >2%

• Unikać w I trymestrze ciąży (brak danych klinicznych)

• Przebadany dermatologicznie w formulacjach do 1% – bezpieczny

Zastosowanie wewnętrzne

• W Indiach używany jako aromatyczny składnik olejów ziołowych (np. tailam)

• Brak dopuszczenia do stosowania jako suplement w UE

• W Ajurwedzie – stosowany w mieszankach trawiennych (nie jako czysty EO!)

• Nie zalecany do stosowania wewnętrznego w formie skoncentrowanej

Czy wiesz, że?

• Olejek z liści curry jest jednym z nielicznych EO o tak wysokiej zawartości β-kariofilenu, który aktywuje receptory CB2 w układzie endokannabinoidowym.

• W połączeniu z olejkiem kolendrowym tworzy synergistyczną mieszankę antybakteryjną o wyjątkowej skuteczności przeciwko patogenom jamy ustnej.

• Może wspomagać pigmentację skóry i zapobiegać siwieniu włosów (w tradycyjnych formułach z olejem kokosowym).

• Doskonale utrwala zapachy cytrusowe w świecach.

Pomysły DIY z olejkiem curry

• Maseczka na skórę tłustą: 2 krople olejku curry + 1 łyżka glinki zielonej + hydrolat lawendowy

• Tonik antytrądzikowy: 0,3% olejku curry + hydrolat z drzewa herbacianego + gliceryna

• Olejek na porost włosów: 1% olejku curry + 20% olej rycynowy + 79% olej z czarnuszki

• Sztyft na ukąszenia owadów: 1% olejku curry + żel aloesowy + olejek miętowy

• Pasta do zębów DIY: glinka biała + soda + kropla olejku curry + olejek miętowy