Pieprz peruwiański (schinus molle) / olejek eteryczny różowego pieprzu

Opis

Schinus molle to zimozielone drzewo z rodziny nanerczowatych, występujące naturalnie w regionach andyjskich Ameryki Południowej (Peru, Boliwia, Chile), choć z czasem zostało rozprzestrzenione w klimacie śródziemnomorskim i tropikalnym. Posiada zwisające, pierzaste liście i charakterystyczne czerwono-różowe jagody (owoc pozorny), z których najczęściej pozyskuje się olejek.

Skład chemiczny olejku eterycznego /główne składniki/

• α-pinen (15–30%) – działanie antybakteryjne, przeciwdrobnoustrojowe

• β-pinen (do 10%) – działanie przeciwzapalne

• limonen (10–25%) – działanie rozjaśniające, przeciwutleniające

• sabinene – działanie przeciwzapalne, repelentne

• p-cymen – działanie przeciwbakteryjne

• γ-terpinen, α-terpineol, terpinen-4-ol – właściwości przeciwgrzybicze i dezynfekujące

• β-kariofylen (do 5%) – działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne

• seskwiterpeny (np. germakren D)

• śladowe ilości aldehydów i ketonów aromatycznych

Właściwości kosmetyczne

Olejek ten wykazuje szerokie spektrum działania pielęgnacyjnego i terapeutycznego:

a) Właściwości skórotwórcze:

• Antybakteryjne i przeciwgrzybicze – działa na Staphylococcus aureus, Propionibacterium acnes, Candida albicans

• Łagodnie ściągające i oczyszczające – idealny dla skóry tłustej, mieszanej i trądzikowej

• Przeciwzapalne – redukuje rumień i miejscowe stany zapalne

• Antyoksydacyjne – dzięki obecności limonenu i pinenów, wspomaga walkę z wolnymi rodnikami

• Pobudzające mikrokrążenie – działanie rozgrzewające wspomaga lipolizę i detoksykację skóry

b) Zastosowanie w kosmetykach:

• Preparaty przeciwtrądzikowe i oczyszczające

• Kosmetyki antycellulitowe i modelujące sylwetkę

• Olejki do masażu o działaniu drenującym i rozgrzewającym

• Kosmetyki do skóry zmęczonej, poszarzałej

Właściwości aromaterapeutyczne

Olejek z Schinus molle ma charakterystyczny zapach: ciepły, pikantny, słodko-drzewny z nutami cytrusowymi. W aromaterapii wykazuje właściwości:

• Uspokajające – redukcja stresu, napięcia nerwowego i stanów lękowych

• Stymulujące – poprawa koncentracji, pobudzenie psychiczne bez efektu nadpobudliwości

• Afrodyzyjne – działa tonizująco i wzmacniająco na układ nerwowy

• Antyseptyczne – wspomaga inhalacje w przypadku infekcji górnych dróg oddechowych

Zastosowania w aromaterapii:

• Dyfuzja w pomieszczeniach – 2–3 krople na 100 ml wody

• Kąpiele aromatyczne – 4–6 kropli rozpuszczone w nośniku (np. mleku lub soli)

• Masaże aromaterapeutyczne – 1–3% w oleju bazowym

Właściwości farmakologiczne

Badania in vitro i in vivo wskazują na następujące działania farmakologiczne:

• Działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze – zwłaszcza wobec bakterii Gram-dodatnich i drożdżaków

• Przeciwzapalne – hamowanie mediatorów zapalnych (np. TNF-α, IL-6)

• Przeciwbólowe i rozkurczowe – stosowany w tradycyjnej medycynie andyjskiej na bóle stawów i mięśni

• Insektycydowe i repelentne – skuteczny w odstraszaniu komarów i kleszczy

Niektóre badania sugerują działanie przeciwnowotworowe (np. cytotoksyczność wobec komórek raka piersi MCF-7), jednak wymagają dalszych analiz.

Toksykologia i bezpieczeństwo stosowania

• Generalnie dobrze tolerowany na skórze w stężeniach do 1–2%

• Możliwość wystąpienia reakcji alergicznych (kontaktowe zapalenie skóry) u osób uczulonych na żywicę i pokrewne rośliny (np. mango, orzechy nerkowca – rodzina Anacardiaceae)

Przeciwwskazania:

• Ciąża i laktacja – brak wystarczających danych o bezpieczeństwie

• Dzieci < 6 roku życia – niezalecany do stosowania

• Alergia na składniki żywiczne – szczególna ostrożność

Toksykologia doustna:

• Nie zaleca się spożywania – zawiera związki potencjalnie drażniące układ pokarmowy

• Brak dopuszczenia do stosowania jako GRAS (Generally Recognized As Safe) przez FDA /substancja spożywcza/

Kompatybilność i synergiczne połączenia

Olejek z pieprzu peruwiańskiego dobrze łączy się z:

• Olejkami cytrusowymi: pomarańcza, bergamotka, grapefruit

• Ziołowymi: lawenda, rozmaryn, tymianek

• Drzewnymi i żywicznymi: cedr, paczula, kadzidło

• Korzennymi: czarny pieprz, imbir, kardamon

Standardowe dawkowanie