Olej z nasion kapusty czerwonej (brassica oleracea) nierafinowany
Nierafinowany olej z nasion czerwonej kapusty (Brassica oleracea var. capitata L.). Mniej spotykany olej o właściwościach podobnych do oleju z nasion brokułów. Tłoczony na zimno o intensywnym, ziołowo-orzechowym zapachu i zielono-bursztynowej barwie. Charakteryzuje się wysoką zawartością kwasu erukowego (C22:1) – nienasyconego kwasu tłuszczowego o długim łańcuchu węglowym, cenionego w pielęgnacji skóry suchej, dojrzałej i uszkodzonej, ze względu na jego właściwości ochronne, regenerujące i zmiękczające. Zawiera także kwas oleinowy, linolowy i α-linolenowy, a także tokoferole, fitosterole i śladowe ilości związków siarkowych charakterystycznych dla roślin kapustnych. Działa silnie emoliencyjnie, ogranicza transepidermalną utratę wody (TEWL), wygładza, koi podrażnienia i wspomaga odbudowę płaszcza hydrolipidowego. Polecany jest do kosmetyków ochronnych, barierowych i przeciwstarzeniowych, a także w pielęgnacji dłoni, stóp, skóry łuszczącej się i reaktywnej. Może być używany jako składnik kremów, maści, olejków do masażu i kosmetyków regenerujących. Wyróżnia się stabilnością oksydacyjną i działaniem ochronnym, szczególnie w formułach dla skóry dojrzałej i wymagającej intensywnej regeneracji.
Opis
Kapusta czerwona (Brassica oleracea var. capitata L.) jest formą kapusty głowiastej o czerwonych, antocyjaninowych liściach, należącą do rodziny Brassicaceae. Jest rośliną dwuletnią, tworzącą w pierwszym roku główkę z czerwono-fioletowych liści. W drugim roku zakwita i wydaje nasiona.
Skład chemiczny i parametry organoleptyczne
Skład kwasów tłuszczowych (%):
Kwas erukowy (C22:1, n-9): 42–58%
Kwas oleinowy (C18:1, n-9): 14–20%
Kwas linolowy (C18:2, n-6): 12–17%
Kwas α-linolenowy (C18:3, n-3): 6–9%
Kwas eikosenowy (C20:1): 3–4%
Kwas palmitynowy (C16:0): 2–4%
Kwas stearynowy (C18:0): <1%
Inne składniki:
Fitosterole (β-sitosterol, kampesterol)
Tokole (głównie γ-tokoferol)
Antocyjany (śladowe ilości w nierafinowanym oleju)
Polifenole, glukozynolany – pozostałości w niewielkich ilościach
Parametry organoleptyczne:
Barwa: bursztynowo-złota do jasnozielonej
Zapach: charakterystyczny, lekko kapuściany, z nutą siarkową
Konsystencja: lekka do średniej, nielepka
Smak: gorzki, tłusty, charakterystyczny dla olejów z rodziny Brassicaceae
Właściwości kosmetyczne i zalecenia
Skóra:
Emolient ochronny i barierowy – tworzy trwały film lipidowy.
Zmiękczający i wygładzający – szczególnie dla skóry suchej, atopowej, z AZS.
Regenerujący i przeciwstarzeniowy – dzięki obecności długołańcuchowych jednonienasyconych kwasów tłuszczowych.
Niskie ryzyko komedogenności – może być stosowany na cerę mieszaną i dojrzałą.
Zalecenia: balsamy, masła do ciała, kremy barierowe, produkty ochronne (np. zimowe).
Włosy:
Wygładza łuski włosa, poprawia elastyczność i połysk.
Idealny do włosów wysokoporowatych (niska zawartość wielonienasyconych NNKT).
Ułatwia rozczesywanie, redukuje puszenie, zabezpiecza końcówki.
Zalecenia: odżywki bez spłukiwania, maski olejowe, olejowanie końcówek.
Dłonie i stopy:
Silne działanie okluzyjne i ochronne – idealny do kremów na zimę, preparatów przeciw pękaniu skóry.
Regeneruje naskórek przy uszkodzeniach mechanicznych i nadmiernym rogowaceniu.
Paznokcie:
Zmiękcza i nawilża skórki, wspomaga regenerację płytki paznokcia.
Właściwości farmakologiczne
Przeciwzapalne i kojące – zmniejsza rumień i świąd, stabilizuje barierę hydrolipidową.
Przeciwutleniające – obecność tokoferoli i śladowych antocyjanów (w nierafinowanym oleju).
Wzmacniające naczynia włosowate – fitosterole i długołańcuchowe MUFA.
Neuroprotekcyjne – badania in vitro sugerują korzystny wpływ erukanu (C22:1) na błony neuronów.
Regenerujące błony komórkowe – przez wysoką zawartość kwasu erukowego.
Toksykologia i bezpieczeństwo
Kwas erukowy w wysokich stężeniach może być toksyczny przy spożyciu – działanie kardiotoksyczne.
Bezpieczny do stosowania zewnętrznego, nie powoduje podrażnień.
Nie stosować wewnętrznie bez nadzoru – ograniczenie EFSA: <2% w olejach spożywczych.
Kompatybilność
Zgodność:
Doskonale łączy się z:
olejem z awokado, makadamia, baobabu, lnianym
masłem shea, olejem z pestek moreli
ekstraktami z nagietka, rumianku, centella asiatica
Niekompatybilność:
Może destabilizować emulsje z dużym udziałem olejów wysoko-NNKT (np. konopny, ogórecznikowy) – wymaga dodatku emulgatora stabilizującego.
Wysoka zawartość C22:1 ogranicza zastosowanie w produktach typu „suchy olejek”.
Zastosowanie i dawkowanie
Kosmetyki:
Kremy ochronne, emulsje lipidowe: 3–20%
Balsamy do ciała i masła: 5–30%
Kremy do stóp i dłoni: 10–50%
Serum i olejki do twarzy: 1–10% (z innymi olejami)
Olejki do włosów i skóry głowy: 5–15%
Masaż:
Olejek bazowy do masażu regeneracyjnego: 50–100% (z dodatkiem EO)
Mydła:
Daje twardą, kremową pianę; niska stabilność zapachu.
Zalecane stężenie w masie tłuszczowej: do 10%
Inne zastosowania
Zastosowania dermatologiczne w maściach ochronnych i leczniczych.
Zastosowanie spożywcze i wewnętrzne
Niezalecane w formie skoncentrowanej (nierafinowanej) – ze względu na wysoką zawartość kwasu erukowego.
W UE i USA istnieją limity dla C22:1 w olejach jadalnych: max. 2%.
Ciekawostki
Kwas erukowy występuje również w oleju gorczycowym i dawnym rzepaku – z którego wyselekcjonowano bezerukowy rzepak
Nasiona czerwonej kapusty są bardzo bogate w tłuszcz (35–45%), mimo że sama główka zawiera go niewiele.
W Ajurwedzie kapustę czerwoną uznaje się za roślinę równoważącą doszę pitta – z właściwościami oczyszczającymi krew.
Kwas erukowy był badany jako potencjalny nośnik do leczenia choroby adrenoleukodystrofii (projekt Lorenzo’s Oil).