Benzoes (styrax benzoin) / żywica benzoesowa na bazie glikolu

Opis

Styrax benzoin Dryand. to tropikalne drzewo z rodziny Styracaceae, osiągające wysokość 10–20 metrów, o prostym pniu i łuszczącej się korze. Występuje naturalnie w Indonezji (głównie na Sumatrze), ale także w Laosie i Wietnamie. Rośnie na kwaśnych, ubogich glebach w górskich rejonach tropikalnych (600–1500 m n.p.m.), gdzie tworzy łęgowate lasy zdominowane przez inne żywicodajne gatunki. Liście są eliptyczno-jajowate, owłosione na spodzie, skrętoległe. Kwiaty pachnące, obupłciowe, skupione w wiechy. Żywica benzoesowa jest produktem wtórnym – wydziela się z łyka w wyniku zranień, a jej zbiór odbywa się ręcznie. Drzewo nadaje się do zbioru po ok. 7–8 latach wzrostu. Po wyschnięciu żywica przyjmuje postać łez o słodkim, balsamicznym aromacie.

Ekstrakt żywicy benzoesowej w glikolu dipropylenowym (DPG). W płynnej formie, gotowej do użycia, o intensywnym, waniliowo-balsamicznym zapachu. Jest tańszą i popularną wersją olejku w przeciwieństwie do absolutu.

Dzięki rozpuszczeniu w DPG zachowuje stałą płynność i umożliwia precyzyjne dozowanie – bez potrzeby podgrzewania. Jest idealny dla kosmetyków wodnych i emulsji. Zawiera pełne spektrum aromatycznych kwasów i estrów żywicznych, przy jednoczesnej łagodności i bezpieczeństwie dla skóry. 

Typowy skład chemiczny

• Benzyl benzoate – 12–16%

• Kwas benzoesowy wolny – 1,5–3%

• Kwas cynamonowy + estry – 0,5–1,2%

• Wanilina, styren, aldehyd cynamonowy – śladowo

• Dipropylene glycol – nośnik, 80%

Właściwości kosmetyczne i dermatologiczne

• Skóra: działa kojąco, regenerująco, przeciwzapalnie; polecany do pielęgnacji skóry suchej, popękanej, atopowej i łuszczącej się.

• Włosy: redukuje świąd skóry głowy, wspiera połysk włosów, działa ochronnie.

• Dłonie i stopy: zmiękcza, ułatwia gojenie mikropęknięć i modzeli.

• Paznokcie: wzmacnia płytkę, wspomaga regenerację obrąbka naskórkowego.

Właściwości farmakologiczne

• Antybakteryjny: aktywny głównie wobec Gram(+) bakterii skórnych (np. Staphylococcus aureus).

• Przeciwgrzybiczy: słaba aktywność wobec Candida albicans – wspomaga inne składniki.

• Przeciwzapalny: kwas benzoesowy i cynamonowy redukują ekspresję COX-2 i IL-6.

• Wspomagający gojenie: poprawia migrację keratynocytów i syntezę kolagenu typu I.

• Ciekawostka: wanilina zawarta w ekstrakcie może działać neuroprotekcyjnie in vitro – potencjalnie wpływa na barierę naskórkową.

Właściwości aromaterapeutyczne

• Uspokajający i głęboko relaksujący – zmniejsza napięcie emocjonalne.

• Wspomaga sen, łagodzi stany lękowe i melancholię.

• Działa jako „nutka komfortu” – szczególnie w terapii dzieci, osób starszych i zestresowanych.

• W badaniach EEG wykazuje wzrost fal alfa (relaksacja) i obniżenie kortyzolu.

Dla kogo?

• Dla osób z wrażliwą, suchą, podrażnioną skórą.

• Dla dzieci i seniorów – łagodny, bezpieczny i otulający.

• Dla osób z napięciem nerwowym i trudnościami ze snem.

• Dla formulatorów szukających łagodnego, stabilnego nośnika zapachu i działania.

Do czego można użyć?

• Emulsje do skóry suchej, atopowej

• Balsamy do ciała i dłoni

• Kremy ochronne (w tym dziecięce)

• Kosmetyki do brody, perfumy roll-on

• Aromaterapia w kominkach i dyfuzorach

• Naturalne perfumy typu balsam

Zastosowanie i dawkowanie

• Kremy i balsamy: 0,3–1%

• Mydła (MP, CP): 1–3% (dodawać w fazie śladu)

• Świece sojowe: 3–5% (w temp. <65°C)

• Perfumy roll-on: 5–15%

• Aromaterapia / dyfuzor: 3–5 kropli / 100 ml wody (z solubilisantem)

Profil zapachowy

• Waniliowo-balsamiczny, słodki, miękki, otulający

• Nuty: karmel, nugat, żywica, tytoń, przyprawy

• Nuta bazy – bardzo trwała (do 100 h)

Kompatybilność

• Zapachowa: świetnie komponuje się z wanilią, labdanum, sandałowcem, tonkowcem, bergamotką

• Kosmetyczna: rozpuszczalny w glikolach, alkoholu, większości olejów

• Chemiczna: stabilny w pH 4–7; nie destabilizuje emulsji

Z czym łączyć

Łączyć: cytrusy (bergamotka, mandarynka), kadzidłowiec, lawenda, drzewo różane
Unikać: silnie fenolowych olejków (np. oregano, tymianek) – mogą zakłócać waniliową bazę

Trwałość chemiczna

• Stabilny przez minimum 2–3 lata

• Nie wymaga konserwacji (DPG hamuje rozwój drobnoustrojów)

• Nie ulega jełczeniu – zabezpiecza także inne składniki

Toksykologia i bezpieczeństwo

• IFRA 51: dopuszczalny w niemal wszystkich kategoriach (max. do 20%)

• Bezpieczny dermalnie – brak działania drażniącego w testach płatkowych

• DPG – nośnik uznany za GRAS (Generally Recognized As Safe)

• Unikać kontaktu z oczami; nie stosować na otwarte rany

Zastosowanie wewnętrzne / spożywcze

• Wyłącznie do zastosowań zewnętrznych

• Nie nadaje się do produktów do jamy ustnej bez specjalnego przetworzenia

Czy wiesz, że…

• W wersji rozcieńczonej można bezpiecznie stosować go w świecach i mydłach bez podgrzewania do wysokich temperatur.

• Działa jako naturalny booster konserwantów – obniża MIC fenoksyetanolu o ~25% w emulsjach W/O.

• Jest kompatybilny z naturalnymi gumami (ksantanowa, arabska) i gliceryną – nie powoduje wytrącania się osadu.

• To jeden z nielicznych balsamicznych składników dobrze działających również w bazach wodnych (dzięki DPG).

Pomysły DIY

1. Krem regenerujący do rąk

• Emulgator O/W 5% + masło shea 10% + olej z awokado 15%

• Gliceryna 3% + Benzoes 0,8% + Sodium Gluconate 0,2%

2. Balsam do brody

• Masło mango 20 g + olej rycynowy 10 g + wosk pszczeli 10 g

• Benzoes 1 g + olejek cedrowy 3 krople + paczula 2 krople

3. Perfumy roll-on

• Alkohol 90% 9 ml + Benzoes 1 ml

• Absolut waniliowy 0,3 ml + olejek sandałowy 0,2 ml