Rumianek afrykański (eriocephalus punctulatus) / olejek eteryczny rumianku afrykańskiego
Olejek eteryczny z rumianku afrykańskiego (Eriocephalus punctulatus). Wyróżnia się unikalnym składem chemicznym. W zastosowaniach kosmetycznych działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i regenerująco – idealny do skóry wrażliwej, trądzikowej, skłonnej do alergii i podrażnień. Wspomaga gojenie, redukuje świąd, wycisza stany zapalne. W aromaterapii ceniony jest za działanie uspokajające, wyciszające i wspierające sen. Delikatny, ziołowo-słodki zapach o lekko owocowych nutach działa kojąco na układ nerwowy i emocje. Dzięki wyjątkowym właściwościom łączy zalety rumianku niemieckiego i lawendy, będąc delikatną, ale skuteczną alternatywą w pielęgnacji skóry i równoważeniu emocji.
Opis
Olejek eteryczny z rumianku afrykańskiego
Eriocephalus punctulatus, znany jako rumianek afrykański, to wiecznie zielony krzew z rodziny Asteraceae, endemiczny dla południowych rejonów Afryki, zwłaszcza górzystych i półpustynnych obszarów RPA. Roślina osiąga do 1 metra wysokości, posiada drobne, szarozielone liście i charakterystyczne białe kwiaty, które przypominają wyglądem rumianek. Olejek eteryczny z Eriocephalus punctulatus pozyskiwany jest metodą destylacji parowej z kwitnących części rośliny.
Skład chemiczny
Olejek eteryczny z rumianku afrykańskiego zawiera unikalny kompleks związków chemicznych, który różni się znacząco od olejków Matricaria chamomilla czy Chamaemelum nobile. Natomiast barwą, która jest jasnoniebieska do niebieskozielonej (z czasem ciemniejącą) – przypomina olejek z rumianku pospolitego.
Główne składniki chemiczne:
- 1,8-cyneol (eukaliptol) – do 20%
- α-pinen, β-pinen
- Linalol – działanie uspokajające
- Bornyl acetate
- Sabinen
- Azuleny (chamazulen, proazulen) – pigmenty o działaniu przeciwzapalnym
- Bisabolol – znany z działania łagodzącego i przeciwzapalnego (obecny w mniejszych ilościach niż w rumianku pospolitym)
Właściwości kosmetyczne
- Działanie łagodzące: Skuteczny w pielęgnacji skóry wrażliwej, podrażnionej, atopowej, z egzemą i łuszczycą.
- Przeciwzapalne: Azuleny i pineny wspomagają redukcję zaczerwienienia i obrzęków.
- Antybakteryjne i przeciwgrzybicze: Działa wspomagająco przy trądziku, stanach zapalnych mieszków włosowych.
- Regenerujące: Wspiera gojenie drobnych ran i uszkodzeń skóry.
- Ochrona naczyń krwionośnych: Potencjalnie pomocny w pielęgnacji skóry z teleangiektazjami (tzw. „pajączki”).
Właściwości farmakologiczne
- Przeciwzapalne: Działa podobnie do olejku z rumianku pospolitego, choć jest nieco łagodniejszy.
- Przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe: Wskazania do wspomagania infekcji górnych dróg oddechowych.
- Wykrztuśne: 1,8-cyneol wspomaga oczyszczanie oskrzeli.
- Uspokajające: Linalol i bornyl acetate działają łagodnie nasennie i relaksująco.
- Lekko hipotensyjne: Możliwe łagodne obniżanie ciśnienia krwi przez relaksację mięśni gładkich.
Zastosowanie aromaterapeutyczne
- Profil emocjonalny: Olejek eteryczny rumianku afrykańskiego ma silne właściwości uspokajające, równoważące emocje, redukujące lęki i napięcie nerwowe.
- Stosowany w:
- bezsenności (dyfuzja wieczorna, masaż z olejem bazowym),
- stanach lękowych (inhalacje, kąpiele),
- drażliwości, napięciu przedmiesiączkowym (masaże, kąpiele).
Toksykologia i bezpieczeństwo
- Bezpieczeństwo: Olejek rumianku afrykańskiego ogólnie uznawany jest za bezpieczny w niskim stężeniu (do 1%).
- Potencjalne działania niepożądane: Możliwość uczulenia u osób wrażliwych na składniki z rodziny Asteraceae.
- Przeciwwskazania: Ciąża (ze względu na eukaliptol), niemowlęta <3 miesiąca życia, osoby z alergią kontaktową na rumianek lub rośliny złożone.
- Nie jest fototoksyczny.
Kompatybilność
Dobrze komponuje się z:
- Lawendą (Lavandula angustifolia)
- Geranium (Pelargonium graveolens)
- Kadzidłowcem (Boswellia carterii)
- Drzewem sandałowym
- Szałwią muszkatołową
- Pomarańczą i mandarynką
Działanie synergiczne: Rumianek afrykański wzmacnia działanie przeciwlękowe, przeciwzapalne i łagodzące przy łączeniu z powyższymi olejkami.
Profil zapachowy
- Typ zapachu: świeży, kwiatowy, lekko ziołowy, z wyraźną nutą owocową (czasem jabłkową), tło lekko balsamiczne i zielone.
- Nuta: serca
- Intensywność: średnia
- Trwałość: umiarkowana
Dawkowanie
Kosmetyki (kremy, serum, balsamy):
- Stężenie: 0,25–0,8%
- Zastosowanie: dla skóry wrażliwej, dojrzałej, naczyniowej, z trądzikiem różowatym.
Mydła naturalne (na zimno):
- Stężenie: 0,5–1%
- Uwaga: część nut zapachowych może ulec osłabieniu w procesie zmydlania. Można dodać także po trace (po osiągnięciu masy mydlanej).
Świece zapachowe:
- Stężenie: do 5–7% w wosku naturalnym (np. sojowym), zawsze po teście palności i nośności zapachu.
- Efekt zapachowy: delikatny, odprężający, szczególnie dobrze działa wieczorem.
Aromaterapia (dyfuzja, inhalacje):
- Dyfuzja: 3–5 kropli na 100 ml wody / 15 m²
- Inhalacje parowe: 1–2 krople na miskę z gorącą wodą (przy katarze, napięciu nerwowym)
- Kąpiel aromaterapeutyczna: 4–6 kropli rozpuszczonych wcześniej w emulgatorze (np. mleku, miodzie)
Masaże aromaterapeutyczne:
- Rozcieńczenie: 1–2% w oleju bazowym (np. migdałowym, z pestek winogron)