Jaśmin sambac (jasminum sambac) / olejek absolut jaśminowy sambac
Absolut z kwiatów jaśminu sambac, znany również jako jaśmin arabski, otrzymywany przez ekstrakcję rozpuszczalnikową świeżych kwiatów. Absolut charakteryzuje się intensywnym, słodkim, głęboko kwiatowym zapachem z nutami zielonymi, balsamicznymi i owocowymi. Jego skład chemiczny obejmuje estry (m.in. octan benzylu), alkohole aromatyczne, indol, jasmolan metylu oraz seskwiterpeny. Związki te odpowiadają za działanie aromaterapeutyczne – relaksujące, afrodyzyjne i równoważące emocjonalnie. W kosmetologii absoluty jaśminowe cenione są za właściwości łagodzące, przeciwutleniające i wspierające regenerację skóry. Stosowany jest głównie w perfumerii luksusowej jako nuta serca i baza w kompozycjach kwiatowych, orientalnych i aldehydowych. W kosmetyce znajduje zastosowanie w produktach do pielęgnacji cery suchej, wrażliwej, dojrzałej i skłonnej do podrażnień.
Opis
Jasminum sambac (L.) Aiton, znany jako jaśmin arabski, należy do rodziny Oleaceae. Jest to wiecznie zielony, pnący krzew osiągający do 3 metrów wysokości, pochodzący z południowej i południowo-wschodniej Azji. Charakteryzuje się ciemnozielonymi liśćmi i intensywnie pachnącymi, białymi kwiatami, które kwitną przez większą część roku. Kwiaty zbierane są ręcznie nocą lub o świcie, ponieważ wtedy ich zapach jest najintensywniejszy. Jaśmin sambac uprawiany jest głównie w Indiach, Egipcie i na Filipinach.
Skład chemiczny
Absolut z jaśminu sambac otrzymuje się przez ekstrakcję rozpuszczalnikową świeżych kwiatów. Skład chemiczny zawiera wiele lotnych związków aromatycznych:
Estrów: octan benzylu, benzoesan benzylu, octan linalilu
Alkoholi aromatycznych: alkohol benzylowy, fenyloetylowy
Związków indolowych: indol, skatol
Związków fenolowych: eugenol, metyleugenol
Terpenów i seskwiterpenów: linalol, farnezol, nerolidol
Związków zawierających azot: jasmolina, jasmon
Ślady: jasmolaktone, cis-jasmone, izojasmone
Właściwości kosmetyczne i dermatologiczne
Skóra:
Silnie nawilżający – ogranicza utratę wody przez naskórek.
Zmiękczający i wygładzający – korzystny przy suchej, zmęczonej cerze.
Przeciwstarzeniowy – działa antyoksydacyjnie, poprawia elastyczność skóry.
Przeciwzapalny – łagodzi zaczerwienienia i podrażnienia.
Rozjaśniający i tonizujący – wyrównuje koloryt skóry, szczególnie polecany w pielęgnacji cery ziemistej i dojrzałej.
Włosy:
Nadaje połysk i elastyczność, poprawia strukturę łodygi włosa.
Stymuluje cebulki – korzystny przy łysieniu androgenowym i sezonowym.
Działa przeciwdrobnoustrojowo na skórę głowy.
Dłonie i stopy:
Kojące działanie przy suchości i szorstkości skóry.
Pomaga przy popękanej skórze stóp, szczególnie w balsamach regeneracyjnych.
Paznokcie:
Wzmacnia skórki i chroni przed infekcjami grzybiczymi.
Właściwości farmakologiczne
Przeciwzapalne – hamuje COX-2, zmniejsza poziom TNF-α i IL-1β.
Przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze – działa na szczepy E. coli, P. aeruginosa, Candida albicans.
Antyoksydacyjne – neutralizuje wolne rodniki i chroni przed stresem oksydacyjnym.
Przeciwbólowe – działa na układ opioidowy (badania na modelach zwierzęcych).
Neuroprotekcyjne – wykazuje zdolność do poprawy pamięci i koncentracji w badaniach przedklinicznych.
Afrodyzjakalne – potwierdzono wzrost libido i poprawę nastroju w badaniach subiektywnych.
Właściwości aromaterapeutyczne
Silnie euforyzujący i afrodyzjakalny – wspomaga więź emocjonalną, poprawia samoakceptację.
Działa jako adaptogen emocjonalny – pomaga w depresji, smutku, traumy emocjonalnej.
Wzmacnia kreatywność i inspirację – idealny do pracy artystycznej.
Działa uspokajająco, przeciwlękowo – przywraca równowagę emocjonalną i psychiczną.
Używany w aromaterapii do pracy z energią serca i seksualności.
Toksykologia i bezpieczeństwo
Zawiera potencjalnie drażniące składniki (indol, eugenol, metyleugenol) – mogą powodować reakcje alergiczne.
Nie zaleca się stosowania w czasie ciąży ze względu na działanie emmenagogiczne (pobudzające miesiączkę).
Unikać kontaktu z oczami, błonami śluzowymi i ranami otwartymi.
Wyłącznie do użytku zewnętrznego.
Profil zapachowy
Zapach: intensywny, słodki, balsamiczny, egzotyczny, kwiatowy z nutami owocowymi i pudrowymi.
Głębia zapachu wynika z obecności indolu – nuta „zwierzęca”, zmysłowa.
Klasyfikowany jako nuta serca.
Kompatybilność
Zapachowa:
Kompatybilny z:
różą damasceńską, neroli, ylang-ylang
drzewem sandałowym, wetiwerią, labdanum
cytrusami (pomarańcza, bergamotka), wanilią, paczulą
Chemiczna:
Stabilny w tłuszczach, rozpuszczalnikach, alkoholach perfumeryjnych.
Należy unikać mieszania z ostrymi, syntetycznymi nutami aldehydowymi.
Trwałość chemiczna
Bardzo dobra – nawet powyżej 5 lat w odpowiednich warunkach.
Wrażliwy na światło i tlen – przechowywać w chłodnym, ciemnym miejscu.
Zastosowanie i dawkowanie
Kosmetyki:
Perfumy: 0,5–3%
Kremy do twarzy i ciała: 0,05–0,2%
Olejki do masażu: 0,1–0,5%
Serum do włosów/skóry głowy: 0,05–0,2%
Balsamy do stóp i dłoni: 0,1–0,3%
Aromaterapia:
Dyfuzor: 2–4 krople (samodzielnie lub w mieszance)
Masaż relaksacyjny: 0,5–1% w oleju bazowym
Aromatyczna kąpiel: 3–5 kropli w mleku lub oleju jako nośniku
Mydła:
Stabilny zapach w mydłach glicerynowych i kremowych – do 1%
Świece:
Kompozycje zapachowe do świec luksusowych – 1–3%
Inne zastosowania
Produkty do medytacji, jogi, masażu ajurwedyjskiego.
Składnik luksusowych perfum orientalnych i wieczorowych.
Używany w obrzędach duchowych w Indiach i na Bali.
Czy wiesz, że?
Jaśmin sambac jest kwiatem narodowym Filipin.
W Indiach uważany jest za „kwiat nocy”.
W ajurwedzie przypisuje się mu właściwości harmonizujące czakrę serca i czakrę sakralną.
Używany tradycyjnie jako kwiat ofiarny w rytuałach hinduskich i buddyjskich.
W klasycznej perfumerii francuskiej uważany za zapach „miłości, ciała i pożądania”.