Olej Migdałowy / Olej ze słodkich migdałów (Prunus dulcis), rafinowany

Migdał - Migdałowiec zwyczajny (Prunus dulcis (Mill.) D.A. Webb) jest drzewem z rodziny Rosaceae, pochodzi z Azji Środkowej i Mniejszej, obecnie szeroko uprawiany w klimacie śródziemnomorskim – szczególnie w Hiszpanii, Kalifornii i we Włoszech. Osiąga wysokość 4–10 m, ma lancetowate liście i pięciopłatkowe białoróżowe kwiaty, kwitnące wczesną wiosną. Owoce to pestkowce zawierające jedno nasiono – popularnie zwane „migdałem”. Wyróżnia się dwie odmiany: słodką (var. dulcis) i gorzką (var. amara). Surowcem olejowym są nasiona odmiany słodkiej. Migdałowiec ceni się nie tylko za walory odżywcze i kosmetyczne, ale również jako roślinę symboliczną – od starożytności uważaną za emblemat czystości, witalności i kobiecości.

Rafinowany olej z nasion Prunus dulcis (BP) to lekki, jasnożółty tłuszcz roślinny o neutralnym zapachu i wyjątkowo łagodnej, niedrażniącej naturze. Dzięki procesowi rafinacji jest pozbawiony zanieczyszczeń i potencjalnych alergenów, co czyni go idealnym składnikiem dla skóry wrażliwej, atopowej oraz dziecięcej. Charakteryzuje się doskonałą biozgodnością z lipidami naskórka, wysoką zawartością nienasyconych kwasów tłuszczowych (głównie kwas oleinowy i linolowy) oraz obecnością tokoferoli. Jest olejem wyjątkowo wszechstronnym – doskonale się wchłania, nie pozostawia tłustego filmu, wykazuje łagodne działanie ochronne i kojące.

Typowy skład chemiczny

• Kwas oleinowy (C18:1) – 62–86%

• Kwas linolowy (C18:2) – 7–30%

• Kwas palmitynowy (C16:0) – 5–8%

• Kwas stearynowy (C18:0) – 1–3%

• Tokoferole (witamina E) – 20–50 mg/100g

• Fitosterole (β-sitosterol, kampesterol) – śladowe

• Skwalen, triglicerydy, ślady wosków

Właściwości kosmetyczne/dermatologiczne

• Skóra: intensywnie nawilża, zmiękcza, koi i regeneruje. Wzmacnia barierę hydrolipidową. Idealny do skóry suchej, atopowej, łuszczącej się, dojrzałej i podrażnionej.

• Włosy: nabłyszcza, wygładza, przeciwdziała rozdwajaniu końcówek i elektryzowaniu.

• Skóra głowy: łagodzący przy AZS i ŁZS, wspomaga barierę naskórkową.

• Dłonie, stopy: regeneruje pęknięcia, chroni przed przesuszeniem.

• Paznokcie: zmiękcza skórki, wzmacnia płytkę.

• Jama ustna i zęby: bezpieczny jako baza do olejowania jamy ustnej („oil pulling”), działa łagodnie antyseptycznie i kojąco.

Właściwości farmakologiczne/zdrowotne

• Przeciwzapalne i immunomodulujące – zawartość NNKT i fitosteroli wspiera regenerację skóry i zmniejsza objawy zapalne.

• Antyoksydacyjne – tokoferole i skwalen chronią przed wolnymi rodnikami.

• Kardioprotekcyjne (spożywczo) – wspomaga układ sercowo-naczyniowy.

• Neuroprotekcyjne – kwas oleinowy i fitosterole wspomagają ochronę komórek nerwowych (spożycie).

• Emoliencyjne i barierowe – poprawia integralność lipidów warstwy rogowej naskórka.

Zastosowanie

• Kremy, balsamy, mleczka: baza dla emulsji O/W i W/O

• Olejki i mleczka do kąpieli

• Kremy i olejki do masażu (w tym ciążowego i niemowlęcego)

• Maści i emulsje dla skóry atopowej i z AZS

• Wcierki i odżywki do włosów

• Serum do paznokci i dłoni

• Preparaty do okolic intymnych i demakijażu (łagodność farmakopealna)

• Produkty do pielęgnacji skóry dzieci, noworodków, seniorów

• Produkty stomatologiczne (oil pulling, pasty naturalne)

Dawkowanie

• Balsamy i kremy do ciała i twarzy: 5–30%

• Mleczka i lotiony: 5–15%

• Olejki i serum do twarzy: 30–100%

• Mydła naturalne (cold process): 5–20% (dla łagodności, bez piany)

• Produkty do masażu: 50–100% (można łączyć z olejem jojoba lub pestek winogron)

• Pielęgnacja dzieci i niemowląt: 100% (solo, bez dodatków zapachowych)

• Szampony i maski do włosów: 2–5%

• Świece do masażu i SPA: 30–50%

• Preparaty dermatologiczne (AZS, ŁZS): 10–40%

Toksykologia i bezpieczeństwo

• W pełni bezpieczny – brak działania drażniącego, fototoksycznego i alergizującego (olej rafinowany BP).

• Niekomedogenny (niski potencjał zapychania porów)

• Może być stosowany na błony śluzowe i w pielęgnacji niemowląt

Zastosowanie spożywcze / wewnętrzne

• Dopuszczony do spożycia (olej z migdałów słodkich)

• Źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych i witaminy E

• Wspomaga zdrowie serca, profil lipidowy, odporność i skórę od wewnątrz

• Dawkowanie: 1–2 łyżeczki dziennie jako suplement lub składnik dań (nie do smażenia)

• Przeciwwskazania: alergia na orzechy lub migdały

• Interakcje: brak istotnych interakcji z lekami

Trwałość chemiczna

• Olej stabilny – dzięki rafinacji odporność na utlenianie powyżej 24 miesięcy

• Przechowywać w temperaturze pokojowej, szczelnie zamknięty, z dala od światła

Uwagi formulacyjne

• Łatwo emulguje w układach O/W i W/O

• Nie zmienia zapachu i barwy receptury

• Neutralny pH – nie wpływa na układy konserwujące

• Zalecany do formulacji bezzapachowych, hypoalergicznych

• W mydłach może obniżać twardość i pienienie – najlepiej łączyć z olejem kokosowym i rycynowym

Czy wiesz, że...?

• Rafinowany olej migdałowy klasy BP spełnia surowe wymagania czystości farmakopealnej – może być używany także w farmacji i preparatach leczniczych.

• To jeden z najbezpieczniejszych i najlepiej tolerowanych olejów roślinnych – szczególnie polecany w pielęgnacji niemowląt, seniorów i osób z AZS.

• W medycynie ajurwedyjskiej stosowany był od wieków jako olej transportujący substancje aktywne do tkanek (tzw. anupana).

Przykłady formulacji

1. Olejek do masażu dla kobiet w ciąży

• Olej migdałowy – 90%

• Olej z dzikiej róży – 5%

• Witamina E (tokoferol) – 0,5%

• Olejek lawendowy – 0,5%

2. Emulsja do twarzy dla skóry suchej i dojrzałej

• Olej migdałowy – 15%

• Hydrolat z róży damasceńskiej – 50%

• Emulgator Olivem 1000 – 5%

• Gliceryna – 3%

• Ekstrakt z żeń-szenia – 1%

• Konserwant – 1%

• Woda demineralizowana – do 100%

3. Maść natłuszczająca dla skóry z AZS dla dzieci

• Olej migdałowy – 40%

• Masło shea rafinowane – 30%

• Wosk pszczeli – 10%

• Pantenol – 5%

• Olejek rumiankowy – 0,3%

4. Krem do rąk regenerujący

• Olej migdałowy – 20%

• Masło kakaowe – 10%

• Ekstrakt z nagietka – 1%

• Olejek z drzewa sandałowego – 0,3%

5. Mleczko do demakijażu bezzapachowe

• Olej migdałowy – 10%

• Woda różana – 60%

• Emulgator – 5%

• Konserwant – 1%

• Woda – do 100%

6. Serum do włosów na końcówki

• Olej migdałowy – 60%

• Olej z czerwonej kapusty lub brokuła – 30%

• Olej jojoba – 5%

• Olejek ylang-ylang – 0,2%

7. Mydło CP z olejem migdałowym, łagodne

• Olej kokosowy – 25%

• Oliwa z oliwek – 30%

• Olej migdałowy – 15%

• Olej rycynowy – 5%

• Masło shea – 10%

• Roztwór NaOH – wg obliczeń

8. Balsam do stóp

• Olej migdałowy – 20%

• Masło mango – 20%

• Mocznik – 10%

• Olejek miętowy – 0,3%

• Olejek z drzewa herbacianego – 0,5%

9. Olejek do pielęgnacji brody dla mężczyzn

• Olej migdałowy – 30%

• Olej jojoba – 40%

• Witamina E – 0,5%

• Olejek cedrowy – 0,3%

10. Olejek dla dzieci

• Olej migdałowy – 95%

• Ekstrakt z nagietka – 0,3%

• Witamina E – 0,2%