Kwas cytrynowy (bezwodny)
Kwas cytrynowy bezwodny (Citric Acid, anhydrous). Naturalnie występujący kwas owocowy z grupy AHA, pozyskiwany w procesie fermentacji cukrów. Biały, drobnokrystaliczny proszek, doskonale rozpuszczalny w wodzie. W kosmetykach pełni wielofunkcyjną rolę – reguluje pH, wspomaga konserwację, działa chelatująco oraz delikatnie złuszczająco. Stosowany jest zarówno w pielęgnacji twarzy, jak i ciała, skóry głowy, włosów, stóp, paznokci oraz w produktach do higieny jamy ustnej. Skutecznie wygładza i rozjaśnia skórę, wspomaga usuwanie martwych komórek naskórka i poprawia wchłanianie składników aktywnych. Jako regulator pH stabilizuje formulacje i zapewnia ich zgodność ze skórą. W produktach do włosów i skóry głowy działa chelatująco – neutralizuje wpływ twardej wody i wspomaga oczyszczanie. W peelingach, maskach i produktach do stóp wykazuje działanie keratolityczne i zmiękczające. Bezpieczny, biodegradowalny i wszechstronny, kwas cytrynowy bezwodny to niezbędny składnik w nowoczesnej formulacji – łączy skuteczność, funkcjonalność i czystość, spełniając wysokie standardy kosmetyki naturalnej i profesjonalnej.
Kod produktu: S009-250g
Obowiązkowe pola oznaczone są symbolem - *
Opis
Kwas cytrynowy (Citric Acid) jest naturalnie występującym, trójzasadowym kwasem karboksylowym (C₆H₈O₇), pozyskiwanym głównie w drodze fermentacji cukrów przez szczepy Aspergillus niger. W postaci bezwodnej występuje jako biały, krystaliczny proszek o wysokiej czystości i szerokim zakresie zastosowań. W kosmetyce pełni funkcje regulujące pH, chelatujące, keratolityczne oraz lekko konserwujące. Jest związkiem powszechnie uznanym za bezpieczny, biodegradowalny i kompatybilny z naturalnymi formulacjami.
Dostępny jest w dwóch głównych formach: bezwodnej (anhydrous) i uwodnionej (monohydrate). Obie odmiany zachowują identyczne właściwości chemiczne, różnią się jednak strukturą krystaliczną, zawartością wody i zastosowaniem technologicznym.
Kwas cytrynowy bezwodny to forma całkowicie pozbawiona wody, w postaci drobnego, białego proszku o szybkim działaniu i wysokiej reaktywności. Doskonale sprawdza się w profesjonalnych formulacjach kosmetycznych, farmaceutycznych i przemysłowych. Wyróżnia się krótszym czasem rozpuszczania i większą higroskopijnością.
Kwas cytrynowy uwodniony (monohydrat) zawiera jedną cząsteczkę wody krystalizacyjnej, ma nieco większe, błyszczące kryształki i jest najczęściej wykorzystywany w przemyśle spożywczym i domowej chemii. Znany jest powszechnie jako „kwasek cytrynowy”.
Właściwości
Kosmetyczne:
-
Regulator pH – precyzyjnie obniża i stabilizuje pH formulacji.
-
Chelator metali ciężkich – wiąże jony wapnia, żelaza i magnezu, poprawiając trwałość kosmetyku.
-
Delikatny eksfoliant (AHA) – działa keratolitycznie, przyspieszając złuszczanie martwych komórek naskórka.
-
Wybielający i rozjaśniający – wspomaga redukcję przebarwień i plam pigmentacyjnych.
-
Przeciwutleniacz wspomagający – hamuje utlenianie składników aktywnych i lipidów.
Dermatologiczne:
-
Keratolityczne działanie – wspiera leczenie trądziku, przebarwień, nadmiernego rogowacenia.
-
Wspomaganie działania złuszczającego innych kwasów AHA (mlekowego, glikolowego).
-
Wzmacnia penetrację składników aktywnych przez barierę naskórkową.
-
Ogranicza namnażanie bakterii i drożdżaków w środowisku skóry.
Farmakologiczne:
-
Chelator farmaceutyczny – poprawia rozpuszczalność i stabilność niektórych substancji czynnych.
-
Kwas stabilizujący i konserwujący – obecny w lekach doustnych i dermatologicznych.
-
Łagodny środek przeciwzapalny i wspomagający gojenie w niskim stężeniu.
Zastosowanie
Twarz i ciało:
-
Kremy i serum z AHA, toniki złuszczające, płyny micelarne, produkty rozjaśniające.
-
Produkty dla skóry mieszanej, trądzikowej, szarej, odwodnionej.
Włosy i skóra głowy:
-
Szampony chelatujące (do wody twardej), płukanki zakwaszające, produkty przeciwłupieżowe.
-
Toniki i wcierki do skóry głowy – obniżające pH, wspierające mikrobiom.
Paznokcie i stopy:
-
Żele i kremy zmiękczające, peelingi do stóp.
-
Produkty wybielające paznokcie i redukujące grzybicę.
Higiena jamy ustnej:
-
Płyny do płukania ust – jako bufor i chelator.
-
Pastylki do ssania i tabletki musujące – regulacja smaku, rozpuszczalności, pH.
Produkty do kąpieli i spa:
-
Musujące kule i sole do kąpieli.
-
Preparaty złuszczające i rozjaśniające.
Dawkowanie
-
Regulacja pH (toniki, płyny micelarne, kremy):
▸ 0,05–0,3%
▸ Cel: ustalenie stabilnego, lekko kwaśnego pH.
▸ Efekt: zachowanie fizjologicznej równowagi skóry, trwałość produktu. -
Działanie chelatujące (produkty wodne):
▸ 0,05–0,2%
▸ Cel: związanie metali ciężkich, stabilizacja aktywnych składników.
▸ Efekt: wydłużona trwałość i lepsze działanie formuły. -
Złuszczanie (peelingi, maseczki, toniki AHA):
▸ 0,5–2%
▸ Cel: eksfoliacja, rozjaśnienie skóry, poprawa struktury naskórka.
▸ Efekt: wygładzona, rozświetlona skóra, redukcja zaskórników i przebarwień. -
Kąpiele i peelingi do stóp:
▸ 1–5%
▸ Cel: zmiękczenie skóry, działanie keratolityczne.
▸ Efekt: łatwiejsze usuwanie zrogowaceń i pęknięć.
Sposób użycia
-
Rozpuszczalny w wodzie – wprowadzać do fazy wodnej (najlepiej w temp. 25–40°C).
-
Stabilny w niskim pH (2–5) – nie stosować w środowisku zasadowym.
-
Wymaga dokładnego wymieszania – aby uniknąć punktowego działania drażniącego.
-
Może obniżać pH do niepożądanych wartości – zawsze stosować buforowanie lub testy pH końcowego.
Kompatybilność
Kompatybilny z:
-
Gliceryną, witaminą C (w formie buforowanej), niacynamidem (w pH 4,5–6).
-
Związkami chelatującymi (np. EDTA), ekstraktami roślinnymi.
-
Emulgatorami, gumą ksantanową, hydroksyetylocelulozą.
Niekompatybilny z:
-
Związkami zasadowymi – ryzyko reakcji niepożądanych.
-
Wysokim stężeniem witaminy C – ryzyko destabilizacji przy niskim pH.
-
Niektórymi enzymami – może denaturować proteiny w niskim pH.
Zastosowanie spożywcze / wewnętrzne
-
Zastosowanie:
▸ Dodatek E330 – regulator kwasowości, antyoksydant, środek konserwujący. -
Korzyści zdrowotne:
▸ Ułatwia trawienie, zwiększa biodostępność minerałów (np. wapnia, magnezu).
▸ Wspomaga rozpuszczanie kamieni nerkowych (jako składnik terapii cytrynianowej). -
Przeciwwskazania:
▸ Nadmiar może prowadzić do podrażnienia przewodu pokarmowego.
▸ Osoby z refluksem lub wrzodami powinny stosować z ostrożnością. -
Interakcje:
▸ Może wpływać na biodostępność leków zależnych od pH (np. IPP, niektóre antybiotyki).
Toksykologia i bezpieczeństwo
-
GRAS (Generally Recognized As Safe) – uznany za bezpieczny do stosowania zewnętrznego i wewnętrznego.
-
Hipoalergiczny, nietoksyczny, niekancerogenny.
-
Bezpieczny dla skóry dzieci i kobiet w ciąży (w dopuszczalnych stężeniach).
-
Biodegradowalny, nieakumulujący się w środowisku.
Uwagi formulacyjne
-
Wymaga testowania pH końcowego produktu – może znacznie obniżyć pH nawet przy niskim stężeniu.
-
W środowisku wodnym może działać drażniąco w wysokim stężeniu – zaleca się unikanie stężeń >2% w produktach leave-on.
-
Działa synergistycznie z innymi AHA, ale może nasilać działanie drażniące.
Czy wiesz, że?
-
Kwas cytrynowy był po raz pierwszy wyizolowany z cytryny przez Carla Wilhelma Scheelego w 1784 r.
-
Używany w medycynie jako składnik zapobiegający krzepnięciu krwi (np. w roztworach cytrynianu sodu).
-
Ma zastosowanie także jako naturalny konserwant do kosmetyków DIY, ograniczający rozwój pleśni i bakterii.
-
W kosmetykach naturalnych pełni funkcję nieagresywnego rozjaśniacza i złuszczacza.
Przykłady formulacji
Tonik eksfoliujący z AHA
-
Woda – 85%
-
Kwas cytrynowy – 0,5%
-
Gliceryna – 3%
-
Hydrolat różany – 10%
-
Konserwant – 0,5%
Szampon chelatujący
-
Woda – 70%
-
Kwas cytrynowy – 0,3%
-
Coco-Betaina – 8%
-
Gliceryna – 5%
-
Olejek miętowy – 0,5%
Płukanka zakwaszająca do włosów
-
Woda – 96%
-
Kwas cytrynowy – 0,4%
-
Ocet jabłkowy – 3%
-
Hydrolat lawendowy – 0,6%
Krem rozjaśniający z AHA
-
Woda – 65%
-
Kwas cytrynowy – 1%
-
Masło shea – 10%
-
Witamina C – 2%
-
Emulgator – 5%
5. Peeling do stóp z AHA
-
Woda – 70%
-
Kwas cytrynowy – 2%
-
Mocznik – 10%
-
Olejek z drzewa herbacianego – 0,5%
Płyn do płukania ust
-
Woda – 90%
-
Ksylitol – 5%
-
Kwas cytrynowy – 0,2%
-
Ekstrakt z szałwii – 2%
Maska do twarzy z glinką i cytrusami
-
Glinka żółta – 25%
-
Woda – 60%
-
Kwas cytrynowy – 0,5%
-
Olejek grapefruitowy – 0,5%
Balsam do ciała po opalaniu
-
Woda – 70%
-
Kwas cytrynowy – 0,2%
-
Pantenol – 2%
-
Olej z pestek winogron – 10%
Żel punktowy na niedoskonałości
-
Woda – 90%
-
Kwas cytrynowy – 1%
-
Alantoina – 0,5%
-
Guma ksantanowa – 0,3%
Kule musujące do kąpieli
-
Soda oczyszczona – 50%
-
Kwas cytrynowy – 25%
-
Skrobia kukurydziana – 10%
-
Olej kokosowy – 10%
-
Olejek cytrynowy – 0,5%